YURDIŞINDA OLAN TÜRK VATANDAŞLARIN GSS.

Yurtdışında yaşayanın GSS borcu silinir ve onlarla ilgili sorular

Londra’dan okurumuz Buğra Süsler soruyor: “2008 yılından beri üniversite eğitimi için İngiltere’de yaşıyorum. Halen de doktora eğitimime PhD candidate olarak Londra’da bir üniversitede devam etmekteyim. SGK’nın sitesinden kontrol ettim, bana 2012’den beri Sağlık Sigortası borcu çıkartılıyormuş. Durumu Türkiye’ye ailemin yanına tatile geldiğimde öğrendim. Ama ben Türkiye’de yaşamıyorum, hastaneye de İngiltere’de gidiyorum. Bu borcu sildirmemiz mümkün mü?”

Sayın okurumuz, sizin durumunuzda olan birçok vatandaşımız var. Özellikle Almanya’da ve diğer AB ülkelerinde yaşayan birçok vatandaşımız ikamet adresi değişikliklerini bildirmediklerinden ve bu nedenle de ikametleri halen Türkiye’de göründüğünden GSS borçlusu sayılıyorlar.

Bu şekilde SGK’nın sistemine giren vatandaşlar gelir testine girmedikleri için en üst dilim olan 270 küsür Liradan adlarına GSS borcu çıkartıldığını görerek şok oluyor.

Peki, yurtdışında oturan vatandaşlarımızın GSS primi ödemesi zorunlu mu, bu borçtan kurtulmaları mümkün mü? Ayrıntılı olarak açıklayalım.

GSS İkameti Türkiye’de Olanları Kapsıyor

Bilindiği üzere ülkemiz zorunlu Genel Sağlık Sigortası (GSS) uygulamasına 01.01.2012 tarihi itibariyle geçti.

GSS kapsamında herhangi bir sosyal güvence kapsamında olmayan istisnalar hariç tüm vatandaşlar ve yurtiçinde yerleşik yabancılar gelir testine girerek gelir durumlarına göre ya primleri devlet tarafından ödenmek suretiyle yahut da kendileri tarafından prim ödenmek suretiyle kapsama alındılar.

Öte yandan yeni GSS sistemi 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesi gereğince yalnızca vatandaşlardan ikameti yurt içinde olanları kapsamakta.

Başka bir deyişle yurtdışında yaşayan vatandaşların ne gelir testi yaptırmasına, ne prim ödemesine gerek bulunmuyor.

Adresini Yurtdışına Taşıyanların Durumu

Ancak sorun burada çözülmüyor…

Burada genel sağlık sigortalısı olarak prim ödeyen kişinin yurtdışına çıkması, geçici bir süre yurtdışında bulunması veya yurtdışına taşınması durumunda ne olacağı sorusu gündeme gelmekte.

Geçici olarak yurtdışına gidenlerin (iş, tatil vesaire nedenlerle) GSS sigortalılığı devam ediyor. Geçici süreyle gitmenin bir hafta ya da üç ay olması önemli değil, ikamet adresiniz Türkiye’de olduğu sürece durumunuz değişmiyor.

Ancak sürekli olarak yurtdışına taşınan, başka bir deyişle yurtdışında ikamet etmeye başlayan kişilerin durumları farklı.

Burada temel belirleyen adrese dayalı nüfus kayıt sisteminde kayıtlı bulunan ikamet adresiniz. İkamet adresinizi taşıdığınızdan andan itibaren GSS kapsamından çıkıyorsunuz.

SGK, MERNİS sistemi üzerinden nüfus ve ikamet bilgilerini otomatik olarak aldığı için de sizin GSS’li olmanıza gerek kalmadığını görüyor.

Büyükelçilikten İkamet Yazısı Almak Gerek

Peki ya, yurtdışında ikamet ediyor olmasına rağmen Nüfus’taki (MERNİS’teki) ikamet adresini değiştirmeyenler ne olacak?

Bu gibi kişiler SGK sisteminde halen yurtiçinde oturuyor gibi görünmekte. Zira SGK gümrük ve kapılardaki giriş ve çıkışları bilmiyor.

Böyle olunca da kişi adına hem gelir testine başvurma zorunluluğu, hem de GSS prim borcu ödeme yükümlülüğü çıkıyor.

Yurtdışında iken bunu fark etmeyen vatandaşlar ülkemize gelip hastaneye başvurduklarında yahut da adlarına haciz çıkınca durumun farkına varabiliyor.

Oysa adlarına çıkartılan GSS borcu ikamet adreslerini yurtdışına taşımaları halinde silinmekte. Ancak bunun için yapmanız gerekenler var.

İkamet Yurtdışına Nasıl Taşınır?

Yurtdışında ikamet eden yahut ikametini yurtdışına taşıyan vatandaşların prim ödeme yükümlülüğünden kurtulmalarının yolu basit. İkamet adreslerini Nüfus Müdürlüklerine verecekleri form ile yurtdışına taşıdıkları tarih itibariyle zorunlu genel sağlık sigortası kapsamından çıkacaklar ve prim ödemek zorunda kalmayacaklar.

Bu işlem Nüfus Müdürlüklerine bizzat başvurarak olabileceği gibi vatandaşların internetten kolayca bulabilecekleri “Yurt Dışında Yaşayan Vatandaşlarımız İçin Adres Beyan Formu” ile posta yoluyla da yapılabiliyor.

Postanın adi posta olması halinde Nüfus idaresinin kayıtlarına girdiği tarih, iadeli taahhütlü ve APS ile gönderilmesi halinde ise posta gönderisinin mühür tarihi adres değişikliğini bildirim tarihi hüviyetinde. İadeli taahhütlü gönderilmesini tavsiye ediyoruz, kargo ile gönderim ayni işlevi görmüyor.

Geriye Dönük Borç Nasıl Sildirilir?

Peki, GSS reformunun gerçekleştirildiği 2012 yılının Ocak ayından beri bu işlemi gerçekleştirmemiş olan vatandaşlar adına çıkmış olan GSS borçları ne olacak?

Bu gibi durumda olan kişiler zaten ilk baştan beri GSS’li olmalarına gerek olmadığı için SGK’ya bir dilekçe ile başvurmaları halinde adlarına çıkan borç siliniyor.

Ancak SGK vatandaştan yurtdışında yaşamakta olduğunu belgelemesini istiyor.

Bunun için vatandaşın oturmakta olduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti temsilciğine (büyükelçilik veya konsolosluk) başvurarak anılan ülkede ikamet ettiğine dair ikamet belgesi alması gerekmekte.

Keza yurtdışındaki Eğitim ve Çalışma Ateşeliklerinden alınacak çalışma veya eğitim belgeleri, yurtdışındaki okullardan alınacak öğrenci belgeleri ve diplomalar ile pasaport giriş ve çıkış kayıtları da SGK’ya yurtdışında yaşadığınız ispat etmede yararlı olacaktır.

Adres Bildirimi Yapmak Kanunen Zorunludur

Son olarak, belirtmek gerekir ki 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’na göre ikameti değişen bir kişinin bu değişikliğin meydana gelmesinden itibaren yirmi gün içerisinde bunu ilgili nüfus müdürlüğüne bildirmesi zorunlu.

Kanuna göre adres beyanı ile yükümlü kişi ve kurumlar yerleşim yeri adreslerine ilişkin değişiklikleri yirmi iş günü içinde ilçe nüfus müdürlüklerine bildirmekle yükümlü.

Ancak yerleşim yeri adresine dayalı hizmet almak üzere herhangi bir resmî kuruma yapılan müracaatlarda adres değişikliğine ilişkin beyan, ilgilisi tarafından adres beyan formuna işlenerek nüfus müdürlüğüne gönderilmek üzere ilgili kuruma teslim edilebilir. Bu beyan formları ilgili kurumlarca en geç on iş günü içinde kurumun bulunduğu yerin ilçe nüfus müdürlüğüne gönderilmekte.Bildirimi 20 gün içerisinde yapmayan kişiler ise idari para cezası ile karşılaşabiliyor.

http://www.memurhaber.com/yurtdisinda-yasayanin-gss-borcu-silinir-a1399.html

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) 2012 yılına 74 milyonu ilgilendiren bir uygulama ile başladı ve ‘Herkes Genel Sağlık Sigortası Olacak’ sloganı ile bu uygulamayı ilan etti. Yeşil Kart dahil herhangi bir sosyal güvencesi olmayanlar gelir durumlarına göre, prim ödeyerek veya ödemeyerek Genel Sağlık Sigortası (GSS) uygulamasından yararlanacak. GSS, 1.1.2012 tarihi itibarıyla herkes için zorunlu hale geldi Genel Sağlık Sigortası, belirtilen istisnalar haricinde sosyal güvencesi olmayan kişiler de dahil olmak üzere herkesi kapsıyor. Yani “GSS’li olmak istemiyorum” deme hakkınız bulunmuyor. Hiçbir sosyal güvencesi olmayan kişiler istese de istemese de Gelir Testi yaptırmak ve bunun sonucunda sonucunda prim ödeyerek veya ödemeyerek GSS’li olmak zorunda.İşte GSS’nin en çok merak edilen soruları ve yanıtları GSS’li olmak istemiyorum deme hakkınız bulunmuyor - SORU: Kimler zorunlu Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında? CEVAP: Sigortalı olarak çalışanlar (işçi, memur, esnaf vs.), isteğe bağlı sigortalılar, Yeşil Kartlılar, Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) aylık ve gelir alanlar, işsizlik ödeneğinden yararlananlar ve bunlarında dışında olup da hiç sosyal güvencesi olmayan kişiler zorunlu GSS kapsamındadır. Bunlar haricinde er ve erbaşlar, hükümlü ve tutuklular, Anayasa Mahkemesi üyeleri, TBMM üyeleri, Türkiye’de 1 yıldan az ikamet eden yabancılar, Yurtdışında ikamet eden (Türkiye’de ikameti olmayan) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ve banka ve sigorta şirketlerinin sandıkları kapsamında bulunanlar GSS kapsamı dışındadır. - SORU: “GSS’li olmak istemiyorum deme hakkım” var mıdır? CEVAP: Belirtilen istisnalar haricinde sosyal güvencesi olmayan kişiler de dahil olmak üzere herkes GSS kapsamında olduğu için GSS’li olmak istemiyorum deme hakkınız bulunmuyor. Sosyal güvencesi olmayan kişiler gelir testi sonucu prim ödeyerek veya ödemeyerek GSS’li olacaklardır. Bununla birlikte GSS kapsamına giren gelir testi için başvuru yapmayan kişiler res’en tescil edileceklerdir. Okusun okumasın, 25 yaş üzeri çalışmayan erkeklerin Gelir Testi yaptırması gerekiyor - SORU: Erkek çocuklar anne veya babası üzerinden sağlık yardımı alabilecek mi? CEVAP: Erkek çocuklar 18 yaşına kadar anne ve babsının üzerinden sağlıktan yararlanacaklar. Ancak 18 yaşın üzerindeki erkek çocuklar, lise eğitimini sürmeleri halinde 20 yaşına kadar; üniversite öğrencisi olmaları durumunda 25 yaşına kadar anne veya babasının sağlık güvencesinden yararlanmaya devam edecek. Herhangi bir prim ödemesi gerekmeyecek. Üniversite öğrencilerinin her yıl öğrenci belgelerini Sosyal Güvenlik Merkezi’ne veya Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğü’ne göndermesi yeterli olacak. 18 yaşın üzerinde çalışmayan, okumayan veya 25 yaşın üzerinde okuyan/ okumayan/ çalışmayan erkekler Adrese Dayalı Nüfus Kaydı’nda yer alan adreslerine en yakın Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na başvurarak, gelir testi yaptırmaları gerekiyor. Kız çocukları için 1.10.2008 tarihi önemli - SORU: Kız çocukları anne veya babası üzerinden sağlık yardımı alabilecek mi? CEVAP: Kız çocukları 1.10.2008 öncesi bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık yardımlarından faydalanmıyorsa, yaş ve eğitim durumlarına göre anne veya babasının sağlık sigortasından yararlandırılacak. Yani 2008 öncesinde bu kapsamda olmayan kız çocuklar, okumuyorsa erkek çocuklar gibi 18 yaşından sonra Gelir Testi için başvurmak zorunda. 1.10.2008 öncesi bakmakla yükümlü olunan kişi ise GSS’li anne veya babasının üzerinden bekar ve işsiz olması halinde ömür boyu sağlık yardımından yararlanacak. Bunların ayrıca kendi adlarına gelir tespiti yaptırmalarına gerek yoktur. Eğer 1.10.2008 tarihinden önce sağlıktan yaralanan kız çocukları evlenme veya çalışmaya başlaması ile anne veya babasının üzerinden yararlanma hakkı bitenler boşanmış veya çalıştığı işten çıkmış ise Burada da 1.10.2008 tarihi önem taşıyor. Bu tarih öncesi bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık yardımlarından faydalanan kız çocukları, sağlık yardımlarından eskisi gibi yaş şartı aranmaksızın Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurarak yeniden anne veya babasının sigortasından yararlanma hakkını elde edecek. Ailenin kişi başı aylık brüt geliri asgari ücretin üçte birinden az ise GSS primini devlet öder - SORU: Gelir Tespiti sonucuna göre ne kadar GSS primi ödenecek? CEVAP: Gelir tespiti sonucunda aile içindeki kişi başına düşen aylık geliri; - Brüt asgari ücretin 3’te 1’inden az olanların GSS primleri devlet tarafından ödenir - Brüt asgari ücretin üçte biri ile asgari ücret arasında olanlar, asgari ücretin üçte birinin %12 oranında GSS primi öderler (2012 yılının ilk altı ayı için : 35.46 TL) - Brüt asgari ücretle asgari ücretin iki katı arasında olanlar, asgari ücretin %12 oranında GSS primi öderler (2012 yılının ilk altı ayı için : 106.38 TL) - Brüt asgari ücretin iki katından fazla olanlar, asgari ücretin iki katının %12 oranında GSS primi öderler (2012 yılının ilk altı ayı için : 212.76 TL) Prim ödeyerek GSS’li olan kişinin baktığı aile fertleri prim ödemeyecek - SORU: GSS primini aynı ailedeki herkes ödeyecek mi? CEVAP: Yapılan gelir tespiti sonucu prim ödeyerek GSS kapsamına dahil olması gerektiği anlaşılan kişinin, bakmakla yükümlü olduğu eşi, çocukları, anne ve babası için ayrıca GSS primim ödemesine gerek yok. Bakmakla yükümlü olunan kişiler GSS primi ödeyen aile reisi üzerinden sağlık yardımı alabilecek. Süresi dolan Yeşil Kartlılar da Gelir Tespiti yaptıracak - SORU: Yeşil Kart Sahibi Olanlardan Vize Süresi Dolmayanlar GSS Tescili Yaptıracak mı? CEVAP: 01.01.2012 tarihinden önce Yeşil Kart alanlardan vize süresi dolmayanlar, vize sürelerinin bittiği tarihe kadar GSS tescili yaptırmazlar. Vize sürelerinin bittiği tarihi takip eden bir ay içinde gelir testi yaptırarak GSS tescillerini gerçekleştirirler. Gelir Tespiti için Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na başvurulacak - SORU: Gelir Tespiti nerede ve nasıl yaptırılacak? CEVAP:Gelir tespitine esas teşkil edecek göstergeleri içeren başvuru formu ile ikametgahın bulunduğu il veya ilçe sınırları içindeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na başvurulur. Gelir tespitinde, aile bireylerinin harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak aile içinde kişi başına düşen gelirin aylık tutarı tespit edilir. Gelir tespitinde esas alınacak aile bireyleri aynı hane içinde yaşayan eş, evli olmayan çocuk, büyükanne ve büyükbabadır. - SORU: Gelir Tespiti’nde ölçüm nasıl yapılacak? CEVAP: Gelir tespiti’nde, aile bireylerinin harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak aile içinde kişi başına düşen gelirin aylık tutarı tespit edilecek. Gelir tespit yönteminde, Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmet Projesi (BSYHP) üzerinden puanlama formülü esasına göre belirlenecek hane geliri ve kişi başına düşen gelir kullanılacak. Puanlamada haneye ilişkin veriler, BSYHP’den ve hane ziyaretinden elde edilen bilgilerden oluşacak. Aile içinde kişi başına düşen gelirin aylık tutarının tespitinde, puanlama formülünün gelir, harcama ve servet verileri dikkate alınarak geliştirilen gelir tespit ölçütleri kullanılacak. Gelir tespiti yöntemi olarak kullanılacak puanlama sisteminde ayrıca; - Kişilere ait taşınır ve taşınmazlar ile bunlardan doğan haklar, - Bankaların muvafakati alınmak suretiyle SGK tarafından Bakanlığa sağlanacak olan aile bireylerinin bankalardaki tüm hesaplarına ilişkin bilgiler, - Sürekli olarak alınan nakdi ve sosyal yardımlar dikkate alınacak. Bakanlık veya SGK tarafından aile bireylerine ilişkin, aile içinde kişi başına düşen geliri etkileyecek diğer unsurların belirlenmesi halinde, bu unsurlara göre vakıf personeli tarafından yapılacak tespitler sonucu elde edilen bilgiler de kişilerin gelir tespitinde dikkate alınacak. Kesintisiz 1 yıl ikamet eden yabancılar SGK’ya başvurmalı - SORU: Türkiye’de yaşayan yabancılar da GSS’li olacak mı? CEVAP: Kesintisiz bir yıllık ikamet süresini dolduranlar yabancılar, ilgili ülke kapsamında sigortalı değilse bu sürenin dolduğu tarihten itibaren bir ay içinde Sosyal Güvenlik Merkezine veya Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğü’ne başvurmak zorunda. 18 yaş altı çocuklar için ayrı bir işleme gerek yok - SORU: 18 yaş altı çocukların GSS tescili nasıl yapılacak? CEVAP: 18 Yaş altı çocuklar, ana ya da babalarının genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilmiş olmasına bakılmaksızın ve ayrıca bir işleme gerek olmaksızın 18 yaşını dolduruncaya kadar genel sağlık sigortalısı sayılır. Bu durumdaki çocukların sağlık sunucularına başvurmaları halinde gerekli sağlık hizmeti verilerek anne ya da babalarının tescil edilebilmesi için SGK’ya bilgileri gönderilir. Ayrıca 18 yaşından küçük çocukların, anne ve babası ölmüş veya gaipliğine karar verilmiş ise, 18 yaşını dolduruncaya kadar primleri devlet tarafından ödenmek üzere GSS tescilleri yapılır. - SORU: Gelir tespiti yaptırması gereken çocuk nasıl ve hangi gelirle tespit yaptıracak? CEVAP: Gelir Testi yapılırken, resmi ikamet adresi anne ve babasıyla aynı olanların gelir testinde; anne-babasının geliri dikkate alınacak. Bakmakla yükümlü olunmadığı için GSS’li olarak tescil edilecek ve ödenmemesi durumunda borç çocuğun olacak. Gelir Tespiti yaptırmak şart - SORU: Gelir Tespiti yaptırmayan veya yaptırmak istemeyenlerin durumu ne olacak? CEVAP: SGK’ca kendisine bildirilen tarihin sonuna kadar Gelir Tespiti yaptırmayanlarla, Gelir Tespiti yaptırmak istemediği beyan edilen kişilerin GSS tescilleri, brüt asgari ücretin 2 katı gelir üzerinden yapılır. - SORU: GSS primi ödenmezse ne olur? CEVAP: Genel Sağlık Sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin, sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu tarihte, başvurduğu tarihten önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sağlık sigortası prim ödeme gün sayısının olması ve 60 günden fazla prim borcunun bulunmaması gerekir. Aksi durumda sağlık hizmetinden faydalanamayacaktır. Bununla birlikte; borçsuz olma şartı aranmaksızın 18 yaşın altındaki tüm çocuklara sağlık hizmeti verilmeye devam edecek. 30 günden az çalışan sigortalılar eksik günler için prim ödeyecek - SORU: Kısmi süreli iş sözleşmesiyle ay içinde 30 günden az çalışanların GSS durumu ne olacak? CEVAP: Kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışan ve ay içerinde 30 günden az çalışan sigortalılar, bildirilmeyen eksik günleri için genel sağlık sigortası primi ödemek zorundadır. Örneğin, part-time çalışan ve 10 gün üzerinden SGK’ya bildirilen sigortalının 10 günlük GSS primi işverence ödenmektedir. Sigortalı bildirilmeyen 20 gün için GSS primini kendisi ödemek zorundadır. Bu kişi dilerse eksik günlerini isteğe bağlı sigorta ile de ödeyebilir.

http://www.gazetevatan.com/ersin-umdu-425901-yazar-yazisi-herkes-genel-saglik-sigortali-olmak-zorunda-/

 

 

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Yorumları