Soru: İşverenim iflas etmek üzere. Ücret Garanti Fonu diye bir şey duydum. İşverenim iflas ederse, ben de bu fondan maaşımı alabilir miyim? Daha önce bu fona prim ödemedim...
CEVAP: Ücret Garanti Fonu, İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında kurulan ve işçi ücretlerinin belirli bölümünü garanti altına alarak, işveren iflas etse de ücretlerin bir süre daha ödenmesini sağlayan sistemdir. Bu fondan yararlanmak için bazı koşullar gerekiyor. Öncelikle bir işçinin Ücret Garanti Fonu’ndan yararlanabilmesi için işvereninin konkordato ilan etmesi, aciz vesikası alması, iflas veya iflas ertelemesi kararı aldırtması, bu durumlar nedeniyle ödeme güçlüğüne düşmesi gerekmekte. İşçinin kendi kusuru olmaksızın, yalnızca işverenin batması ve işyerini kapatacak olması nedeniyle mağduriyetini önlemek amaçlı kurulan fon, bu anlamda işçilerin ücretlerini, işverenin kötü yönetimine ve ekonomik kriz koşullarına karşı korumakta.
Tüm işçiler yararlanamaz Bu 4 durumun yaşanması halinde işçilerin ücret ödemelerinin 3 ay daha sürdürülmesi için bu fon devreye giriyor. İşçilerin, yukarıda bahsettiğimiz durumlarda fondan yararlanması için işverenin ödeme güçlüğüne düşmesinden önceki son 1 yılda, işçinin o işyerinde çalışıyor olması şartı söz konusu. Yani işçi, işverenin ödeme güçlüğüne düşmesi halinden önceki son 1 yıl içerisinde o işyerinde çalışmıyorsa fondan yararlanamaz. Bu nedenle işverenin iflas ertelemesi kararı aldırttığı, konkordato ilan ettiği, aciz vesikası aldığı tarih çok önemli.
İşsizlik primi ödenmeli İşçiye bu durumda ödenecek ücrette üst sınır var. Fondan ödenecek ücret, 2015 yılının ilk 6 ayı itibarıyla günlük 260.3 TL’nin üstünde olamıyor. Bu kapsamda en fazla 90 günlük ödeme yapılabileceğinden, ödenecek ücret 23 bin 427 TL’yi geçemiyor. Dolayısıyla işçinin aylık ücreti 7 bin 809 TL’nin üzerinde olsa bile, fondan alabileceği ücret bu rakamın üzerine çıkamıyor. Ücret Garanti Fonu’ndan yararlanabilmek için işsizlik sigortasına prim ödemiş ya da ödenmiş olmak yeterli. İşçilerin bunun dışında ayrıca prim ödemesine gerek yok. Garanti Fonu, işverenlerin ödediği işsizlik sigortası primlerinin yıllık toplamının yüzde 1’i ile bu tutarın değerlendirilmesinden oluşan gelirlerden oluşturulmuş bir sistem.
Başvurular nasıl yapılır? Ücret Garanti Fonu’ndan yararlanmak isteyen işçiler, iş sözleşmesinin devam edip edilmediğine bakılmaksızın İŞKUR’a; - İşveren hakkında aciz vesikası alınması durumunda, icra dairesinden alınan aciz vesikası veya hacze kabil mal bulunmadığına ilişkin haciz tutanağı ve işveren tarafından düzenlenen işçi alacak belgesi, - İşverenin iflası durumunda, mahkemece verilen iflas kararı veya iflas kararının ilan edildiğini gösteren belge ve iflas dairesi veya iflas idaresi tarafından onaylanan işçi alacak belgesi, - İşverenin iflasının ertelenmesi durumunda, mahkemece verilen iflasın ertelenmesi kararı veya iflasın ertelenmesinin ilan edildiğini gösteren belge ve kayyım tarafından onaylanan işçi alacak belgesi, - İşveren hakkında konkordato ilan edilmesi durumunda, mahkemece verilen konkordato mühlet kararı veya konkordato mühlet kararının ilan edildiğini gösteren belge, konkordato komiseri veya konkordato tasfiye memuru tarafından onaylanan işçi alacak belgesi ile birlikte başvurmak durumunda. İŞKUR’a yapılan başvuru değerlendirilerek, başvuru yapılan ayın sonunda işçiye fondan ödeme gerçekleştirmektedir.
Bildiğiniz gibi geçen yıl çıkarılan 6552 Sayılı Torba Kanun’la Sosyal Güvenlik Kurumu’na olan tüm borçlar yapılandırma kapsamına girdi. Genel olarak SGK borçları için son başvuru tarihi 2 Şubat 2015 itibariyle sona erdi. Fakat Genel Sağlık Sigortası (GSS) borçları için farklı bir tarih söz konusu. GSS borçlarında en önemli nokta,