Tescile Tabi İşlemleri Tescil Ettirmeyene Para, Hatalı Tescil Ettirene Hapis ya da Para Cezası - 22 HAZİRAN 2015

Değerli okurlarımız tescile tabi olup ta tescil işlemini yaptırmamanın cezası olduğu konusu genelde atlanmaktadır. Bu yazımızda tescile tabi olup da tescil işlemini yaptırmamanın cezası ile hatalı tescil yaptırmanın cezasının ne olduğu ele alınacaktır.

Yeni TTK düzenlemeleri uyarınca, ticaret siciline tescil, kural olarak istem üzerine yapılır. Resen veya yetkili kurum veya kuruluşun bildirmesi üzerine yapılacak tescillere ilişkin hükümler saklıdır. Harca tabi işlerde, tescil anının saptanmasında harç makbuzunun tarihi belirleyicidir.  

Ticaret sicili memurlukları, kurumlar vergisi mükellefi olup da bu madde uyarınca tescil için başvuran mükelleflerin başvuru evraklarının bir suretini ilgili vergi dairesine intikal ettirir. Bu mükelleflerin işe başlamayı bildirme yükümlülükleri yerine getirilmiş sayılır.

Tescil istemi dilekçe ile yapılacaktır. Kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, tescili isteme süresi 15 (onbeş)  gündür. Bu süre, tescili gerekli işlemin veya olgunun gerçekleştiği; tamamlanması bir senet veya belgenin düzenlenmesine bağlı olan durumlarda, bu senet veya belgenin düzenlendiği tarihten başlar. Ticaret sicili müdürlüğünün yetki çevresi dışında oturanlar için bu süre 1 (bir) aydır.

Tescil edilmiş hususlarda meydana gelen her türlü değişiklik de tescil olunur. Tescilin dayandığı olgu veya işlemler tamamen veya kısmen sona erer ya da ortadan kalkarsa sicildeki kayıt da kısmen yahut tamamen silinir.

Tescile tabi bir işlemi tescil ettirmemenin cezası nedir?
Bu ceza ve nasıl uygulanacağı Yeni TTK’nın 33. Maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, tescili zorunlu olup da kanuni şekilde ve süresi içinde tescili istenmemiş olan veya 32 nci maddenin üçüncü fıkrasındaki (tescil edilecek hususların gerçeği tam olarak yansıtmaları, üçüncü kişilerde yanlış izlenim yaratacak nitelik taşımamaları ve kamu düzenine aykırı olmamaları şarttır) şartlara uymayan bir hususu haber alan sicil müdürü, ilgilileri, belirleyeceği uygun bir süre içinde kanuni zorunluluklarını yerine getirmeye veya o hususun tescilini gerektiren sebeplerin bulunmadığını ispat etmeye çağırır.

Sicil müdürünce verilen süre içinde tescil isteminde bulunmayan ve kaçınma sebeplerini de bildirmeyen kişi, sicil müdürünün teklifi üzerine mahallin en büyük mülki amiri tarafından 1.000.-TL idari para cezasıyla cezalandırılır.

Süresi içinde kaçınma sebepleri bildirildiği takdirde, sicilin bulunduğu yerde ticari davalara bakmakla görevli asliye ticaret mahkemesi, dosya üzerinde inceleme yaparak tescili gerekli olan bir hususun bulunduğu sonucuna varırsa, bunun tescilini sicil müdürüne emreder, aksi takdirde tescil istemini reddeder. Süresi içinde tescil isteminde bulunmayan veya kaçınma sebeplerini bildirmeyen kişinin ikinci fıkradaki cezayla cezalandırılması bu fıkra hükmünün uygulanmasına engel oluşturmaz.

Bu cezaya itiraz etmek mümkün müdür?
Yeni TTK’nın 34 üncü maddesi uyarınca ilgililer, tescil, değişiklik veya silinme istemleri ile ilgili olarak, sicil müdürlüğünce verilecek kararlara karşı, tebliğlerinden itibaren 8 (sekiz) gün içinde, sicilin bulunduğu yerde ticari davalara bakmakla görevli asliye ticaret mahkemesine dilekçe ile itiraz edebilirler.

Bu itiraz mahkemece dosya üzerinden incelenerek karara bağlanır. Ancak, sicil müdürünün  kararı,  üçüncü  kişilerin  sicilde  kayıtlı  bulunan  hususlara  ilişkin menfaatlerine aykırı olduğu takdirde, itiraz edenle üçüncü kişi de dinlenir. Bunlar mahkemeye gelmezlerse dosya üzerinden karar verilir.

Tescile tabi işlemlerde gerçeğe aykırı beyanda bulunanlar hakkında cezai bir yaptırım bulunmakta mıdır?
Bu konu gerçekten önemlidir. Konunun önemi yeterince kavranmış değildir ama gerçeğe aykırı beyanda bulunanlara hapis cezası dahi verilebilmektedir. TTK’nın 38’inci maddesine göre,

- Tescil ve kayıt için bilerek gerçeğe aykırı beyanda bulunanlar, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıyla cezalandırılır. Gerçeğe aykırı tescilden dolayı zarar görenlerin tazminat hakları saklıdır.

- Tescil edilecek hususların gerçeği tam olarak yansıtmaları, üçüncü kişilerde yanlış izlenim yaratacak nitelik taşımamaları ve kamu düzenine aykırı olmamaları şarttır. Bu şarta uyulmadığının öğrenildiği hâlde düzeltilmesini istemeyenler ve tescil olunan bir hususun değişmesi, sona ermesi veya kaldırılması dolayısıyla, kaydın değiştirilmesini veya silinmesini istemeye ya da yeniden tescili gereken bir hususu tescil ettirmeye zorunlu olup da bunu yapmayanlar, bu kusurları nedeniyle üçüncü kişilerin uğradıkları zararları tazmin ile yükümlüdürler.

Yazımızda ele aldığımız üzere tescile tabi olan işlemlerin tescil edilmemesinin 1.000.-TL cezası bulunmaktadır. Nitekim, tescil yaptırmayanlara sicil müdürlüklerinden bu yönde yazılar gelmektedir. Buna rağmen tescil işlemini yaptırmayanlara 1.000.-TL ceza kesilebilecektir. Diğer yandan tescile gerçeğe aykırı bildirimde bulunanlar hakkında da üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası kesilebilecektir. Gerçeğe aykırı tescilden dolayı zarar gören üçüncü kişilerin zararları da tazmin edilmek zorunda kalınacaktır.

Kaynak: http://www.thelira.com/yazar/31/ekrem-oncu/3272/tescile-tabi-islemleri-tescil-ettirmeyene-para-hatali-tescil-ettirene-hapis-ya-da-para-cezasi

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Yorumları