Sigortalı çalışanın işten çıkış nedeni düzeltilebilir mi?
Kamu idarelerince; 4447 sayılı Kanun’a göre işsizlik sigortasına tabi olmayan sözleşmeli personel, yurt dışı görevde çalışmak üzere işe alınan personel, dış temsilciliklerde istihdam edilmekte olup temsilciliğin bulunduğu ülkede sürekli ikamet izni veya bu devletin vatandaşlığını da haiz bulunan Türk uyruklu sözleşmeli personelden bulunduğu ülkenin sosyal güvenlik kurumunda sigortalı olduğunu belgeleyenler, dış temsilciliklerde istihdam edilen sözleşmeli personelden uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri çerçevesinde ve temsilciliğin bulunduğu ülkenin ilgili mevzuatının zorunlu kıldığı hallerde bulunulan ülkede sosyal sigorta kapsamında sigortalı yapılanlar hakkındaki işten ayrılış bildirgelerinin, sigortalılıklarının sona ermesinden itibaren üç aylık süre içinde SGK'ya verilmesi gerekiyor.
Sigortalı işten ayrılış bildirgesinin verilmesi gereken yasal sürenin son gününün resmi tatile rastlaması halinde bildirge, resmi tatili izleyen ilk iş günü içinde SGK'ya verilmesi halinde de yasal süre içinde bildirim kabul edilmesi mümkün.
MALİ TATİLDE EK SÜRE VAR
5604 sayılı Kanun gereğince her yıl Temmuz ayının 1-20’nci günleri (dahil) arasında mali tatil uygulanmakta olup, son günü mali tatile rastlayan süreler mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılıyor. Yani sigortalı işten ayrılış bildirgesinin mali tatili izleyen tarihten itibaren yedi gün içinde verilmesi halinde bildirge yasal süresinde verilmiş sayılıyor.
01.08.2009 tarihinden itibaren işten ayrılış bildirgesine idari para cezası (İPC) verilmesi uygulamasına geçilmiş bulunduğundan örneğin sigortalı, 04.06.2015 tarihinde işten ayrılmış ise bu sigortalının işten ayrılış bildirgesinin işten ayrıldığı tarihi takip eden 05.06.2015 tarihinden itibaren 14.06.2015 tarihine kadar e-sigorta yoluyla SGK'ya bildirilmesi gerekiyor.
Sigortalı işten ayrılış bildirgesinin meslek adı ve kodu, sigortalının işten ayrılış tarihi, nedeni ile sigortalının işten ayrıldığı aydaki ve bir önceki aydaki kazancı işten ayrılış tarihi esas alınarak 10 günlük süre içerisinde yeniden bildirilerek düzeltilmesi mümkün olduğu gibi bildirge iptalinin de bu süre içerisinde yapılabilmesi mümkün.
Sigortalının işten ayrılış nedenini gösteren kod çok önemli. Zira işçi diğer şartlarını sağlıyorsa işten ayrılma bildirilen nedenine göre işsizlik ödeneğine hak kazanır veya kazanamaz.
İŞVEREN KODUNA DİKKAT
Eğer işveren kodu "4-Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi" olarak bildirmesi gerekirken sehven "3-Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa)" olarak bildirmişse bu hatayı işçinin çıkış tarihinden itibaren 10 gün içinde düzeltmesi mümkün bulunuyor.
Yukarıdaki örnekten hareket edersek 04.06.2015 tarihinde istifa ederek ayrılmadığı işten işverence çıkarıldığı halde sehven çıkış kodu hatalı olarak (3) girilen bir işçi hakkında kodun (4) olarak düzeltilmesi 14.06.2015 tarihine kadar mümkün.
Fakat 10 günlük süre geçmişse düzeltme için ilave bazı işlem ve evraklara ihtiyaç duyuluyor. İşverenlerin sigortalı işten ayrılış bildirgesinde 10 günlük süreden sonra yaptıkları işten ayrılış nedenine yönelik düzeltme talepleri ise sigortalı işten ayrılış bildirgesine ait bilgilerin sigortalıların işten ayrıldığı tarihten itibaren 11’inci gün İŞKUR tarafından SGK'nın bilgisayar sistemine erişim sağlanarak alınabiliyor.
Süresi dışında yapılacak düzeltme taleplerinin sigortalıların düzeltme nedenlerine ilişkin kanıtlayıcı (İhbar tazminatı, kıdem tazminatı ödemesine ilişkin banka dekontu vb.) belgelerle İş-Kur'a yapılması gerekiyor. ÇSGB iş kolu ve sigortalının adresinin ise her zaman e-sigorta yoluyla işverenler tarafından değiştirilmesi mümkün.
65 YAŞINDAN ÖNCE EMEKLİLİK HAYAL
Ali Bey, 01.04.1966 doğumlu, ev hanımı ve üç çocuğu olan annem şimdiye kadar hiçbir işte çalışmadı. Şimdi annemin sigortasını başlatırsak herhangi bir teşvikten faydalanabilir miyiz? Mevcut şartlara göre ne kadar prim yatırdığında kaç yaşında emekli olur? (M. Aydoğdu)
Sayın okurum, üzgünüm ancak anneniz sigortalılığa Ekim 2008 sonrası başlamakla en şanssız emekli adaylarından biri olacak. Yasalar iyileştirilmezse ne alacağı aylık aylığa benzeyecek ne de 65 yaşından önce emekli olabilecek. Emekli olması için en az 5 bin 400 gün de prim ödemek zorunda bulunuyor. Bununla birlikte anneniz değil ama annenizi ortalama işçi sayısının üzerinde bir istihdam kapsamında çalıştıracak işveren kadın işçi çalıştırdığı için bu kapsamda teşvikten faydalanabilir.
Ali TEZEL
Bildiğiniz gibi geçen yıl çıkarılan 6552 Sayılı Torba Kanun’la Sosyal Güvenlik Kurumu’na olan tüm borçlar yapılandırma kapsamına girdi. Genel olarak SGK borçları için son başvuru tarihi 2 Şubat 2015 itibariyle sona erdi. Fakat Genel Sağlık Sigortası (GSS) borçları için farklı bir tarih söz konusu. GSS borçlarında en önemli nokta,