İşten ayrılırken imzaladığınız ‘hiçbir alacağım yoktur’ yazısı bazı durumlarda geçersiz olabilir. İbranamede hangi kalemlerde alacağınızın olmadığı yazması gerekiyor.
Okurlarımızdan Zuhal Hanım gönderdiği e-postasında 5 yıldır çalıştığı işyerinden evleneceği ve başka bir şehre yerleşeceği için kendi isteğiyle ayrıldığını, işyerinden son aya ait ücret ve fazla mesai parasını henüz almadığını, buna karşın ayrılırken patronunun kendisine “hiçbir alacağım yoktur” şeklinde bir belgeye imza attırdığını belirtiyor ve patronu ücreti ile fazla mesai parasını ödemezse ne yapacağını ve kıdem tazminatı alıp alamayacağını soruyor.
İbraname ne anlama geliyor? Ülkemizde işverenlerin işten ayrılan işçilerine “alacağım yoktur” şeklinde belge imzalatmaları sıkça karşılaşılan bir durum. Böylece işverenler geçmişe dönük borçlardan kurtulmak veya bir uyuşmazlık halinde ellerinde bir belge bulundurmak istiyorlar. Sorunuzda olduğu gibi bazen işçilerin geçmişe dönük alacakları olmasına karşın bu tür belgeleri imzaladıklarına ve daha sonra bunları alamayıp pişman olduklarına da sıkça rastlıyoruz. İşverenler tarafından işçilere bu şekilde imzalatılan belgeye “ibraname” deniyor ve “alacağım yoktur” anlamına geliyor. Ancak burada hem işçinin hem de işverenin bilmesi gereken bazı ince hususlar var.
Kıdem tazminatı alabilirsiniz Zuhal Hanım ayrıca evlendiği için işten ayrıldığında kıdem tazminatı alıp alamayacağını da soruyor. Burada dikkat etmeniz gereken bazı ince noktalar var. Öncelikle eğer evlenmeden yani resmi nikah tarihinden önce işten ayrılmışsanız evlilik nedeniyle işten ayrılmış sayılmıyorsunuz. Bu durumda işten istifa etmiş oluyorsunuz ve kıdem tazminatı da alamıyorsunuz. Evlilik nedeniyle işten ayrılmış sayılmak ve kıdem tazminatı alabilmek için evlendiğiniz tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzunuzla iş sözleşmesini sona erdirmeniz gerekli. Yani resmi nikah tarihinden itibaren bir yıl içinde işten ayrılırsanız kıdem tazminatına hak kazanırsınız. Bu durumda beş yıllık bir çalışmanız olduğuna göre beş aylık brüt ücretiniz tutarında kıdem tazminatı almanız mümkün.
Sadece imza atmak yeterli değil Bir ibranamenin sadece imzalanması geçerli olduğunu göstermez. Geçerli sayılması için bazı şartlar var. Öncelikle işçinin alacağının olmadığını belirttiği kalemlerin ayrı ayrı ibranamede belirtilmesi gerekli. Yani ücret, tazminat, prim, fazla mesai gibi ayrı ayrı kalemlerin yazılı olması gerekiyor. Ayrıca ibranamede yer verilen alacaklar mutlaka banka aracılığıyla ödenmiş olmalı. Dolayısıyla okurumuzun belirttiği gibi sadece “hiçbir alacağım yoktur” şeklindeki bir ifadeyi içeren ibranameler hükümsüz oluyor. Bu sebeple böyle bir belge imzalamış olsanız dahi bahsedilen bir aylık ücreti ve fazla mesai parasını işvereninizden istemeniz mümkün. Hakkınız ödenmezse dava açın Patronunuzdan talep etmenize karşın geçmişe dönük ücretinizi ve diğer haklarınızı ödememesi halinde dava açarak hakkınızı isteyebilirsiniz. Hemen belirtelim ki ücret alacaklarında zamanaşımı süresi 5 yıl. Dolayısıyla ücretin ödenmesi gereken günden itibaren 5 yıl içinde dava açmazsanız dava hakkınız da ortadan kalkıyor.
İhbar süresine dikkat Evlilik nedeniyle işten ayrılırken dikkat edilmesi gereken bir başka husus daha var. Burada mutlaka ihbar sürelerine uyulmalı. Yani işten ayrılacağınızı belli süre öncesinden işverene bildirmeniz gerekli. Sizin işyerinde beş yıllık kıdeminiz olduğuna göre işten ayrılmadan 8 hafta önce işverene işi bırakacağınızı ve sebebini bildirmeniz gerekiyor. Aksi halde işvereninize ihbar tazminatı ödemek zorunda kalırsınız. Bu durumda ise elinize kıdem tazminatı olarak fazla bir para geçmez.
Bildiğiniz gibi geçen yıl çıkarılan 6552 Sayılı Torba Kanun’la Sosyal Güvenlik Kurumu’na olan tüm borçlar yapılandırma kapsamına girdi. Genel olarak SGK borçları için son başvuru tarihi 2 Şubat 2015 itibariyle sona erdi. Fakat Genel Sağlık Sigortası (GSS) borçları için farklı bir tarih söz konusu. GSS borçlarında en önemli nokta,
