Geçici İş Görmezlik Alır

ERKEN DOĞUM YAPAN KADIN SİGORTALI GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ  ALIR

5510 sayılı SS ve GSSKanun uygulaması bakımından kısa vadeli sigorta kollarından sigortalıya parasal nitelikte “günlük geçici iş göremezlik ödeneği” verilir.

Geçici iş göremezlik; kısa vadeli sigorta kolları arasında sayılan, sigortalının iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde SGK tarafından yetkilendirilen hekim veya sağlık kurulları raporlarında belirtilen istirahat süresince geçici olarak çalışmama durumudur.

İş kazası ve meslek hastalığı, hastalık ve analık sigortalarından, kanunda belirtilen geçici iş göremezlik durumlarında verilen ödeneğe; “geçici iş göremezlik ödeneği” ismi verilir.

ANALIK HALİ VE GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ

5510 sayılı Kanun’un 15. maddesinin ikinci fıkrasında yapılan düzenlemeye göre analık hali; 5510 sayılı Kanun’un 4-1 (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalı kadının veya sigortalı erkeğin sigortalı olmayan eşinin, kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadının ya da gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşinin gebeliğinin başladığı tarihten itibaren doğumdan sonraki ilk sekiz haftalık, çoğul gebelik halinde ise ilk on haftalık süreye kadar olan gebelik ve analık haliyle ilgili rahatsızlık ve özürlülük halleri olarak tanımlanmıştır.

4857 sayılı İş Kanunu’nun 74. maddesinin birinci fıkrasında yer alan hükme göre kadın işçilerin doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8  hafta olmak üzere toplam 16 haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak 8 haftalık süreye 2 haftalık süre eklenir. Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse doğumdan önceki 3 haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir.

İş Kanunu’nda doğum yapacak sigortalı kadınların istirahat sürelerine ilişkin düzenleme, 5510 sayılı Kanun’da yer verilmiştir.

Analık hali nedeniyle sigortalıya geçici iş göremezlik süresince günlük geçici iş göremezlik ödeneği verilir. Analık hali nedeniyle verilecek geçici iş göremezlik ödeneğinden 5510 sayılı Kanun’un 4-1 (a) bendine göre hizmet akdine tabi olarak çalıştırılan sigortalı kadın, 5510 sayılı Kanun’un 4-1(b) bendine göre köy ve mahalle muhtarları, ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usûlde gelir vergisi mükellefi olanlar, gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar ile tarımsal faaliyette bulunan sigortalı kadın yararlanabilir.

Analık hali nedeniyle sigortalı kadına geçici iş göremezlik ödeneği ödenebilmesi için; sigortalılık niteliğinin yitirilmemiş olması, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması, geçici iş göremezlik süresince işyerinde çalışılmamış olması ve doğum olayının gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Geçici iş göremezlik ödeneği Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması şartıyla; doğumdan önceki ve sonraki 8 (sekiz) haftalık sürede, çoğul gebelik halinde doğumdan önceki 8 (sekiz) haftalık süreye 2 (iki) haftalık süre ilave edilerek çalışamadığı her gün için verilir.

Örnek:

20.09.2015 tarihinde doğum yapan Ayşe Hanım, doğum öncesi sekiz ve doğum sonrası sekiz haftalık istirahata ayrılması durumunda kendisine (7x8) 56 günlük gebelik iş göremezlik ödeneği, (7x8) 56 günlük analık iş göremezlik ödeneği ödenecektir.

Doğum öncesi süreler için verilen geçici iş göremezlik ödeneğine gebelik geçici iş göremezlik ödeneği, doğum sonrası süreler için verilen geçici iş göremezlik ödeneğine analık geçici iş göremezlik ödeneği olarak adlandırabiliriz.

Ancak sigortalı kadının isteği ve hekimin onayı ile doğuma 3 (üç) hafta kalıncaya kadar çalışılması halinde sigortalının isteği ve hekim raporu ile doğum öncesinde kullanılmayan sürenin 5 (beş) haftaya, çoğul gebelik halinde 7 (yedi) haftaya kadar olan kısmı doğum sonrasına ilave edilir.

Örnek:

20.09.2015  tarihinde doğum yapan Ayşe Hanım, doğumdan önceki üç haftalık süre için istirahata ayrılması ve bu duruma hekim tarafından onay verilmesi durumunda kendisine doğum öncesi (3x7)= 21 günlük istirahat süresi için  gebelik iş göremezlik ödeneği, doğum sonrası için (5x7)+(8x7)=91 günlük[112 GÜN], ikiz veya daha fazla çocuğun dünyaya gelmesi halinde ise (7x7) +(8x7)=105 günlük analık iş göremezlik ödeneği ödenecektir.

Geçici iş göremezlik ödeneğinin hesabına esas tutulacak günlük kazanç, doğumun olduğu tarihten önceki 12 aydaki son 3 ayda SPEK  kazançlar toplamının, prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanır. Yatarak tedavilerde hesaplanacak günlük kazancının 1/2, ayaktan tedavilerde ise 2/3.

4-1 (b) bendine göre sigortalı sayılanlara, analık halinde genel sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şartıyla yatarak tedavi süresince veya yatarak tedavi sonrası bu tedavinin gereği olarak istirahat raporu aldıkları sürede her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verilir.

YAPILAN DEĞİŞİKLİK OLUMLU OLMUŞTUR

5510 sayılı Kanun’un 18. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan “sigortalı kadının isteği ve hekimin onayı ile doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması halinde,” ibaresi “sigortalı kadının, erken doğum yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılamayacak süreler ile isteği ve hekimin onayıyla doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması halinde,” şeklinde değiştirilmiştir.

Gebelikle genellikle normal gebelik sürecinin 37 ila 42 hafta arasında olduğu anlaşılmaktadır.

Gebeliğin 37. haftadan önce sonlanmasına erken doğum adı verilmektedir.

Zamanından önce doğan bebek prematüre (olgunlaşmamış) olarak adlandırılmaktadır.

Gebeliğin 42. haftadan itibaren sonlanmasına ise miat  geçmesi veya surmaturasyon denmektedir.

28 ila 37. haftalar arasında gebeliğin sonlanmasını erken doğum olarak kabul edebiliriz.

Erken doğum yapması nedeniyle gebelik istirahat süresini kullanamayan sigortalı kadının doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılmayacak sürelerin doğum sonrası süreye eklenerek geçici iş göremezlik ödeneğinden yararlandırılması artık gündeme alınmıştır.

Doğum sonrası istirahat süresine eklenerek bu süreler için artık geçici iş göremezlik ödeneği ödenebilecektir

 

Kaynak: http://www.alitezel.com/index.php?sid=yazi&id=8050

Sosyal Medya'da Paylaş

Facebook Yorumları