EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) konusunu çözebilecek olan önemli bir gelişmeyi

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için yeni bir umut yaratan İsa Karakaş'ın yazısı,

Daha önceki yazılarımızda da belirttiğimiz üzere SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı kapsamında çalışmakta iken (08.09.1999 tarihinde) sonradan getirilen kademeli “Yaş” şartının engel olarak konulması nedeniyle hâlen emekli olamayanlar  “Emeklilikte Yaş Engeline Maruz Bırakılanlar” kitlesini oluşturmaktadır. Yüz binlerce EYT’li okurumuzun her zaman olduğu gibi sorularını ve en güncel gelişmeleri anında en güvenilir bir şekilde yazmaya ve okuyucularımızın taleplerine tercüman olmaya devam ediyoruz. Konuyla ilgili önceki yazılarımızda okuyucularımıza TBMM’ye gelen kanun tekliflerinden anında bahsetmiştik. Ancak bu tasarıların tamamı muhalefet partileri tarafından verildiğinden emeklilikte yaş engeline maruz kalanların problemleri çözülememişti.

Cumhur İttifakı'nda yer alan parti liderinden EYT sürprizi
 
31 Mart 2019 Mahallî İdareler Seçiminin ardından TBMM, yasama faaliyetlerine yeniden başladı. Hâlihazırda TBMM’de, yeni gönderilen "Torba Kanun"un tasarısı bulunmaktadır. "Torba Kanun"da şimdilik EYT ile ilgili herhangi bir düzenlemenin yer almadığını geçen yazılarımızda bahsetmiştik. Ancak 22 Mayıs 2019 tarihinde TBMM Sağlık, Aile ve Çalışma Sosyal İlişkiler Komisyonuna kadar gelen emeklilikte yaş engeline maruz kalanlar ile ilgili gelen sürpriz kanun teklifi EYT’lileri yeniden heyecanlandırdı. Keza bu teklif muhalefet partilerinden değil bizzat Cumhur İttifakı'nda yer alan bir parti liderinin bizzat kendi imzası ile verildi.
 
Sağlık güvencesinden mahrumiyet
 
Söz konusu kanun teklifinde 1999 öncesinde SSK, BAĞ-KUR veya Emekli Sandığı sosyal güvencesiyle çalışma hayatına başlayanlar, hizmet süresi ve prim günü sonunda emekli olacağını bilerek çalışmaya başlamış fakat daha sonra ve ilk defa geriye yönelik yapılan düzenlemelerle daha fazla çalışmak veya yaş şartı doluncaya kadar aylık geliri ve sosyal güvencesi olmadan beklemek zorunda bırakılarak mağdur oldukları vurgulanmıştır.
Teklif gerekçesinin devamında ise; 
"Emeklilikte yaşa takılan bu kesim, prim günü ve hizmet süresini tamamlamış ve hiçbir sigorta kapsamında çalışmadan sadece yaşının dolmasını beklese de devletin karşılamak zorunluluğu esas olan sağlık güvencesinden de mahrum edilmektedir.

Devlete göre genç, özel sektöre göre yaşlı olarak görülen emeklilikte yaşa takılıp emekli olamayan kişilerin ailesinin geçimini sağlamakta zorlanan kişilerin sorunları görmezden gelinmektedir. Emek verip sonradan yapılan düzenlemeler nedeniyle verdiği emeğinin karşılığını alamayan insanlar çalışmaya zorlanmakta eşitsizliğe ve mutsuzluğa itilmektedir. Böyle insanların çalışmalarındaki verimsizlik ve birlikte çalıştığı insanlar üzerindeki olumsuz etkiler, düzenlemeler sırasında öngörülememiş yaşandıkça açıkça ortaya çıkmıştır. Emeğinin karşılığı hak ettiği hâlde yaş engeli nedeniyle emekliliği ertelenen kişi çaresizlik içinde kalmakta ailesinin temel ihtiyaçlarını karşılayamamış olmanın verdiği mutsuz ve umutsuzlukla ailesinde ve dolaylı olarak toplumda huzursuzluğa da yol açmakla birlikte çalışmaya zorlanarak genç istihdamın önü de kesilmektedir.

Yapılan düzenlemelerle aynı yıl ve şartlarda çalışmaya başlayanlardan bir kısmı ileri yaşta işe başladığı için daha genç yaşta işe başlayana göre daha çabuk emekli olabilme hakkı elde ederken bir kısmı çalışmaya zorlanarak 'Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir' hükmündeki Anayasal hak gasbedilmektedir. Bu kanun teklifi ile prim günü ve hizmet süresini tamamlamış ve hiçbir sosyal güvence kapsamında çalışmadan yaşının dolmasını beklemek zorunda kalan emeklilikte yaşa takılanların maruz kaldığı ayrımcılığın, hukuksal ve sosyal haksızlığın, adaletsizliğin ortadan kaldırılarak mağduriyetlerin giderilmesi, çalışanlar üzerindeki olumsuz etkinin bertaraf edilmesi ve dolaylı olarak genç işsizliğin önlenmesi amaçlanmaktadır” tespitlerine yer verilerek  sunulan bu kanun teklifi ile prim günü ve hizmet süresini tamamlamış ve hiçbir sosyal güvence kapsamında çalışmadan yaşının dolmasını beklemek zorunda kalan emeklilikte yaşa takılanların maruz kaldığı ayrımcılığın, hukuksal ve sosyal haksızlığın, adaletsizliğin ortadan kaldırılarak mağduriyetlerin giderilmesi, çalışanlar üzerindeki olumsuz etkinin bertaraf edilmesi ve dolaylı olarak genç işsizliğin önlenmesinin amaçlandığı belirtilmiştir.

 
Prim günü ve hizmet süresini tamamlayanlara hemen emeklilik
 
Söz konusu kanun teklifi ile 08.09.1999 öncesinde SSK, BAĞ-KUR veya Emekli Sandığı sosyal güvencesiyle çalışma hayatına başlayıp prim günü ve hizmet süresini tamamlamış ve hiçbir sosyal güvence kapsamında çalışmadan yaşının dolmasını beklemek zorunda kalanlara hemen emeklilik (yaşlılık) aylığı bağlanması öngörülmektedir.