17.11.2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 11.11.2020 tarih ve 7256 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’la diğer düzenlemeler yanında bazı vergi düzenlemeleri yapılmıştır:
Düzenlemeler aşağıda özetlenmiştir.
A) Kesinleşmiş Kamu Alacaklarının Yeniden Yapılandırılması
7256 sayılı Kanun’la kesinleşmiş kamu alacaklarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin düzenleme yapılmıştır.
Konuyla ilgili olarak Kanun’da dört madde yer almakta olup bu maddelerden;
ilişkindir. Düzenleme aşağıda özetlenmiştir.
1) Kapsam
a) Alacak Türleri Açısından
Düzenlemeye göre yeniden yapılandırma kapsamına;
girmektedir.
b) Alacakların Dönemi Açısından
Yapılandırma kapsamına;
girmektedir.
Buna göre, 31.08.2020 tarihinden önceki dönemlere ve beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelerle ilgili uygulama aşağıdaki gibi olacaktır:
Yıllık beyannameli gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyetleri
Yıllık beyannameli gelir ve kurumlar vergisi için, 2019 takvim yılı ve önceki yıllara ilişkin vergilendirme dönemleri kapsama girmektedir.
Aylık beyannameli mükellefiyetler
Katma değer vergisi ve stopaj gelir vergisi gibi aylık beyannameli mükellefiyetlerde, Temmuz/2020 vergilendirme dönemi ve önceki dönemler kapsama girmekte, Ağustos/2020 vergilendirme dönemi ise kapsama girmemektedir.
2020 yılına ait olup, 31.08.2020 tarihinden önce tahakkuk eden diğer vergiler
Düzenlemeye göre, 2020 yılına ilişkin olarak yıllık tahakkuk etmiş sayılan motorlu taşıtlar vergisi, yıllık harçlar, emlak vergisi, çevre temizlik vergisi gibi alacaklar Kanun’un kapsamına girecektir.
- Vergi cezaları
Vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi cezalarında, verginin ait olduğu dönem dikkate alınarak kapsama girip girmediği tespit edilecektir.
Bir vergi aslına bağlı olmayan cezalarda ise 31.08.2020 tarihinden (bu tarih dahil) önce yapılan tespitlere ilişkin olup olmadığına bakılacaktır.
- Gümrük Vergileri
Yapılandırma kapsamına;
girmektedir.
c) Kapsamla İlgili Diğer Konular
Mücbir sebep kapsamında ertelenen vergiler
Yapılandırma kapsamına giren dönemlere ilişkin olup Kanun’un yayımı tarihi itibarıyla KOVİD-19 salgını nedeniyle ilan edilen mücbir sebep kapsamında beyanname verme ve ödeme süresi ertelenen vergilerden, ödeme süresinin son günü 2020 yılının Ekim, Kasım veya Aralık ayına tekabül edecek şekilde belirlenenler hakkında yapılandırma yapılamayacağı Kanun’da özel olarak düzenlenmiştir.
Daha önceki yapılandırmalardan kalan borçlar
Daha önceki yapılandırmalardan 2018 yılında 7143 sayılı Kanun’la yapılan yapılandırmanın taksitlerinin ödenmesine devam edilmektedir. Bu Kanun kapsamında borçları yapılandırılanlardan isteyenler, kalan taksitler için 7256 sayılı Kanun kapsamında yapılandırma isteyebilirler.
Yapılanma kanunları kapsamında borçlarını yapılandıranlardan koşulları ihlal ederek haklarını kaybedenler de ödemedikleri tutarlar için bu Kanun kapsamında borçlarını yapılandırabilirler. Buna bir engel bulunmamaktadır.
Yargı kararıyla kesinleşen ancak ödemeye ilişkin tebligatın yapılmadığı borçlar
Kapsama giren dönemlere ilişkin olup Kanun’un yayımı tarihi itibarıyla yargı kararıyla kesinleştiği hâlde mükellefe ödemeye yönelik tebligatın yapılmadığı alacaklar için, belirlenen süre ve şekilde başvuruda bulunulması koşuluyla, bu alacakların yapılandırılması mümkündür.
Düzenlemeye göre bu alacaklar için tebligat yapılmayacak ve alacakların vade tarihi olarak Kanun’un yayımı tarihi kabul edilecektir.
2) Yeniden Yapılandırılma Uygulaması
Kanun’un yayımlandığı 17.11.2020 tarihi itibariyle (bu tarih dahil);
ödenmesi halinde,
ödenmeyecektir.
Kesinleşmiş Alacaklarla İlgili Özet Tablo
Ödenecek Tutarlar |
Tahsilinden Vazgeçilen Tutarlar |
· Vergi / Gümrük vergisi asıllarının tamamı · Alacak aslına bağlı olmayan cezaların %50’si · İştirak nedeniyle kesilen vergi cezalarının %50’si · Gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine Yİ-ÜFE esas alınarak belirlenecek tutar |
· Vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların / idari para cezalarının tamamı · Vergi aslına bağlı olmayan cezaların kalan %50’si · İştirak nedeniyle kesilen vergi cezalarının kalan %50’si · Gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer’i alacakların tamamı |
3) Yİ-ÜFE Esas Alınarak Belirlenecek Tutarın Hesaplanması
Yapılandırma kapsamına giren vergi borçları için hesaplanması gereken gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ödenecektir.
Yapılandırmada esas alınacak Yİ-ÜFE aylık değişim oranları özel olarak tanımlanmıştır. Yİ-ÜFE aylık değişim oranı olarak TÜİK tarafından her ay için belirlenen;
kullanılacaktır.
4) Yeniden Yapılandırma Prosedürü
Kesinleşmiş alacakların yapılandırılması için 31.12.2020 tarihine kadar ilgili daireye yazılı olarak başvurulacak, yeniden yapılandırılan;
tarihine kadar ödenecektir.
5) Vergilerin Ödenmesi
Yukarıda özetlenen düzenleme kapsamında ortaya çıkacak vergilerin peşin veya taksitle ödenmesi konusunda borçluların tercih yapmaları mümkündür. Tercihini taksitler halinde ödemek yönünde kullananlara 36 aya kadar vade tanınmaktadır.
Düzenlemeye göre, hesaplanan tutarın ilk taksit ödeme süresi içinde tamamen ödenmesi halinde;
Benzer şekilde, hesaplanan tutarların ilk iki taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde;
Taksitli ödemenin tercih edilmesi halinde, taksitler ödeme süresine bağlı olarak belli bir katsayıyla artırılacaktır. Açıklanan artış katsayıları şöyledir:
6) Taksitlerin Zamanında Ödenmemesi
Yapılandırma hükümlerinden yararlanabilmek için öncelikle ilk iki taksitin süresinde ve tam ödenmesi gerekmektedir. Aksi halde yapılandırma bozulacaktır.
İlk iki taksitin zamanında ödenmesi koşuluyla, bir takvim yılında iki veya daha az taksitin süresinde ödenmemesi halinde, yapılandırma bozulmamaktadır. Ancak bu durumda, ödenmeyen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen süre için gecikme zammı oranında geç ödeme zammıyla birlikte ödenmesi gerekmektedir.
Bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi halinde Kanun’dan yararlanma hakkı tamamen kaybedilmektedir.
7) Varsa Devam Eden Davalar
Yukarıda da belirtildiği gibi yapılandırmanın kapsamına, Kanun’un yayımı tarihi itibariyle kesinleşmiş olan vergi borçları girmektedir. İhtilaflı borçlar kapsamda değildir. Ancak, kesinleşmiş vergi borcuyla ilgili olarak takip ve tahsil işlemlerinden veya başka nedenlerden kaynaklanan davalar olabilir.
Borçlarını yapılandırılabilmesi için dava açılmaması, açılmış davalardan vazgeçilmesi ve kanun yollarına başvurulmaması koşulları aranmaktadır. Bu koşul gereği, yapılandırmadan yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçluların, başvuru süresi içinde, ilgili tahsil dairesine davadan vazgeçme dilekçesi vermesi gerekmektedir.
B) Varlık Barışı Yeniden
Yaygın ifadesiyle varlık barışı, diğer adıyla kayıt dışı varlıkların ekonomiye kazandırılmasıyla ilgili son düzenleme 19.07.2019 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 7186 sayılı Kanun’la yapılmıştı. Varlık barışı uygulaması ilk düzenlemeye göre 31.12.2019 tarihi itibariyle tamamlanacaktı ancak süreler Cumhurbaşkanı kararıyla altı ay uzatıldı. Sonunda 7186 sayılı Kanun kapsamında 30.06.2020 tarihine kadar; yurt dışı varlıkların banka ve aracı kurumlara bildirimi, yurt içi varlıkların vergi dairesine beyanı ve yurt dışı varlıkların bildirimin yapıldığı tarihten itibaren 3 ay içinde (dolayısıyla 30.06.2020 tarihinde bildirilen varlıkların 30.09.2020 tarihine kadar) Türkiye’ye getirilmesi mümkün oldu. Dolayısıyla son varlık barışı uygulamasının 30.09.2020 tarihinde sona erdiği söylenebilir.
Son varlık barışı uygulamasının tamamlanmasından kısa bir süre sonra yürürlüğe giren 7256 sayılı Kanun’la yeni bir varlık barışı düzenlemesi yapılmıştır.
1) Düzenlemenin Genel Çerçevesi
Yeni varlık barışı, daha önce uygulanan 5811, 6486, 6736, 7143 ve 7186 sayılı Kanunlarla yapılan düzenlemelere bazı yönleriyle benzemekte, bazı yönleriyle de farklılaşmaktadır.
Düzenlemeyle, gerçek ve tüzel kişilere, yurt dışında ve yurt içinde bulunan varlıklarını kayda alma ve bazı avantajlardan ve ayrıcalıklardan yararlanma olanağı verilmiştir.
2) Kapsama Giren Varlıklar
Varlık barışı kapsamında yurda getirilecek veya kayda alınacak varlıklar şunlardır:
3) Varlığın Yurt Dışında veya Yurt İçinde Bulunma Tarihi
Varlığın geçmişte belli bir tarih itibariyle var olduğunu ispat etme zorunluluğu yoktur. Verilen süre içinde varlığın yurda getirilmesi veya kayda alınması koşulunun sağlanması yeterlidir.
4) Beyan veya Bildirim Zamanı
Getirilen avantajlardan yararlanabilmek için,
gerekmektedir.
5) Yurt Dışındaki Varlıkları Yurda Getirilmesi
Yurt dışında bulunan ve düzenleme kapsamında olan varlıkların, bildirim yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi gerekmektedir.
6) Varlıkları Yurda Getirilmesi Zorunlu Olmayan Durumlar
Kapsama giren yurt dışındaki varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve düzenlemenin yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 30.06.2021 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilir. Bu takdirde, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye'ye getirilme şartı aranmayacaktır.
7) Yürürlük Öncesi Sermaye Avansı Olarak Türkiye’ye Getirilen Varlıklar
Düzenlemenin yürürlük tarihi itibarıyla yasal defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan kapsamdaki varlıkların düzenlemenin yürürlük tarihinden önce Türkiye'ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması hâlinde, söz konusu avansların defter kayıtlarından düşülmesi şartıyla, düzenlemenin avantajlarından yararlanılması mümkündür.
8) Ödenecek Vergi
Hem yurt dışındaki hem de yurt içindeki varlıklar için herhangi bir vergi öngörülmemiştir.
9) Kayda Alınacak Varlıkların Elden Çıkartılması
Düzenleme kapsamında kayda alınan varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararların, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak dikkate alınması mümkün değildir.
10)Düzenlemeden Yararlanmanın Sağladığı Avantajlar
Varlık Barışından yararlanarak Türkiye’ye getirilen veya kayda alınan varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır. Ancak bu olanak, yurt dışındaki varlığın bildirim tarihinden itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi şartıyla sağlanmaktadır.
C) Kurumlar Vergisi Oran İndirimi
Kanun’la, payları Borsa İstanbul’da işlem görmek üzere en az %20 oranında ilk defa halka arz edilen şirketlerin, paylarının ilk defa halka arz edildiği hesap döneminden başlamak üzere beş hesap dönemi için kurumlar vergisi oranının 2 puan indirimli uygulanması öngörülmüştür.
Düzenlemeyle, şu sektörler vergi oran indirimi kapsamı dışında bırakılmıştır: Bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları, sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri.
Düzenleme, 01.01.2021 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2021 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir.
D) Şirketlerin Kendi Hisselerini İktisabı
Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. Maddesinde yapılan düzenlemeyle, tam mükellef sermaye şirketlerinin kendi hisselerini geri almaları durumunda yapılacak vergi stopajı uygulaması düzenlenmiştir.
Düzenlemeye göre, şirketlerin kendi paylarını satın almaları halinde, üç farklı durumda stopaj yoluyla vergileme yapılacaktır. Bunlar;
1) Sermaye azaltımı: Satın alınan payların sermaye azaltılarak itfası halinde, alım bedeliyle iptal edilen payların itibari değeri arasındaki fark tutar üzerinden, sermaye azaltımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarih itibariyle %15 kâr payı stopajı.
2) Zararlı elden çıkarma: Satın alınan payların satın alma bedelinin altında elden çıkarılması halinde, alım bedeliyle elden çıkarma bedeli arasındaki fark tutar üzerinden, elden çıkarma tarihi itibariyle %15 kâr payı stopajı.
3) İki yıldan fazla süreyle elde tutma: Satın alınan payların, satın alma tarihinden itibaren iki yıl içinde elden çıkartılmaması veya sermaye azaltılarak itfa edilmemesi halinde, alım bedeliyle payların itibari değeri arasındaki fark tutar üzerinden, iktisap tarihinden itibaren iki tam yıllık sürenin son günü itibariyle %15 kâr payı stopajı.
Düzenlemede ayrıca;
öngörülmüştür.
Düzenleme Kanun’un yayımı tarihi olan 17.11.2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yürürlük maddesi açık olmamakla birlikte, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce geri alınan payların düzenlemeden etkilenmeyeceği düşünülmektedir. Kanun Teklifinin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülmesi sırasında düzenlemeyle ilgili olarak Komisyona bilgi veren Gelir İdaresi yetkilileri, yeni hükümlerin Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iktisap edilen hisseler için uygulanacağını belirtmişlerdir.
E) İhracata Destek Amaçlı Yeni Teşvik
Gelir Vergisi Kanunu’nun 89. maddesine eklenen bir hükümle, gerçek kişilerin mal ihracından elde ettikleri kazançlarının %50’sinin beyannamede bildirilen gelirlerden indirilmesine olanak sağlanmıştır.
Teşvikten yararlanmak için, belirlenen hasılat ve istihdam koşullarının sağlanması gerekmektedir.
F) Başka Kanunlarda İstisna veya Muafiyetin Açıkça Yer Almadığı Durumda GVK Geçici Madde 67 Kapsamında Stopaj Uygulaması
Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67. maddesinde yapılan değişiklikle, maddenin uygulanma süresinin 31.12.2025 tarihine kadar uzatılması yanında;
öngörülmüştür.
Madde gerekçesinde yer alan açıklamadan, diğer kanunlarda istisna veya muafiyetin;
açıklanmıştır.
G) Süre Uzatımları
7256 sayılı Kanun’la, vergi kanunlarında yer alan bazı geçici maddelerin süreleri uzatılmıştır.
Uygulama süresi uzatılan düzenlemeler şunlardır:
İlgili Kanun |
Madde |
Düzenleme |
Uzatılması Önerilen Tarih |
Kurumlar Vergisi Kanunu |
Geçici madde 2 |
Gelir Vergisi Kanunu’nun 94 /5 ve geçici 67. maddesi kapsamında kesinti suretiyle vergilendirilmiş kazanç ve iratlar nedeniyle iktisadi işletme oluşmayacağına ilişkin düzenleme. |
31.12.2025 |
Kurumlar Vergisi Kanunu |
Geçici madde 2 |
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı örgün ve yaygın eğitim yapan mesleki ve teknik eğitim okullarındaki atölye ve uygulama birimleri ile anaokulu, kreş, çıraklık ve halk eğitim merkezlerindeki uygulama birimlerine bağlı döner sermaye işletmelerinin elde ettikleri gelirler nedeniyle iktisadi işletme oluşmayacağına ilişkin düzenleme. |
31.12.2025 |
Katma Değer Vergisi Kanunu |
Geçici madde 17 |
Dahilde işleme ve geçici kabul rejimi kapsamında tecil-terkin uygulaması kapsamında işlem yapılabilmesine yönelik düzenleme. |
31.12.2025 |
Katma Değer Vergisi Kanunu |
Geçici madde 23 |
Milli Eğitim Bakanlığına bilgisayar ve donanımlarının bedelsiz teslimleri ile bunlara ilişkin yazılım teslimi ve hizmetleri, bu mal ve hizmetlerin bağışı yapacak olanlara teslim ve ifasında uygulanan katma değer vergisi istisnasına ilişkin düzenleme |
31.12.2023 |
6111 sayılı Kanun |
Geçici madde 16 |
İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Projesi kapsamında Proje Koordinasyon birimine yapılacak teslim ve hizmetlere uygulanan katma değer vergisi istisnasına ilişkin düzenleme |
31.12.2025 |
7194 sayılı Kanun |
Madde 52/1-b |
Konaklama vergisinin yürürlük tarihine ilişkin düzenleme |
01.01.2022 |
Gelir Vergisi Kanunu |
Geçici madde 67 |
Menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkartılması ve elde tutma sürecinde elde edilen gelirler ile faiz ve benzeri bazı gelirlerin vergilendirilmesine ilişkin düzenleme |
31.12.2025 |
Gelir Vergisi Kanunu |
Geçici madde 68 |
Jokeyler, jokey yamakları ve antrenörlerinin ücretlerinin vergilendirilmesine ilişkin düzenleme |
31.12.2025 |
Adres: Alibeyli Mh. 501 Sk. Saçıkara Plaza No : 13 Kat : 2 Daire : 2 (Toprakkale Dolmuş Durağı Yanı) Merkez/OSMANİYE
Tel : 0328 814 85 09
Fax : 0328 814 85 09
Gsm: 0542 345 38 61
E-Posta: info@erdogansanal.com