2017 Yılının Vergi Yükü Kahramanları Asgari Ücretliler ve Engelliler Olacak.
Kanun gereği vergi dilimleri her yıl yeniden değerleme oranı kadar artıyor. Ancak Hükümet isterse bu oranı değiştirebiliyor. TÜİK verilerine göre, 2015'dan 2016'ya geçiş döneminde yeniden değerleme oranı yüzde 5,58 oldu. Dolayısıyla 2015 yılında 12 bin lira olan yüzde 15'lik vergi dilimi 2016 yılında 12 bin 600 TL'ye çıkmıştı. 2017 yılında da yüzde 3,17’lik bir artışla 12.600 TL’lik dilim 13.000 TL’ye çıkarıldı.
Vergi Dilimlerinde Yavaş Artış Sürüyor
Zaten vergi dilimlerinin verilen zam oranlarına göre daha az artıyor oluşu ücretlinin her yıl biraz daha fazla vergi vermesine neden oluyordu. En altta bulunan asgari ücretli bile son 3-4 yıldır yılın son ayında yüzde 20'lik vergi dilimine giriyordu.
Asgari ücret ve vergi dilimleri arasındaki ilişkiden kaynaklanan bu anomali durumu somut olarak görmek son yıllardaki rakamsal verilerin ışığında daha mümkün.
Zira bir sorunu anlamak için önce nereden kaynaklandığını görmek gerekiyor. Asgari ücretin SSK işçi payı ve işsizlik sigortası primi işçi payını dışladığımızda önemli kısmı gelir vergisi matrahını oluşturur.
Yıllar
Yıllar
Brüt Asgari Ücretin Yıllık Toplamı
Asgari ücretin yıllık gv matrahı
15%
20%
Asgari ücretin GV matrahının GV ilk dilimine oranı
Asgari ücretin yıllık tutarının %20 dilime taşan kısmı
1 Ocak 2005
2005
5.864
4.985
6.600
8.400
0,76
0
1 Ocak 2006
2006
6.372
5.416
7.000
11.000
0,77
0
1 Ocak 2007
2007
6.885
5.852
7.500
11.500
0,78
0
1 Temmuz 2007
1 Ocak 2008
2008
7.483
6.360
7.800
12.000
0,82
0
1 Temmuz 2008
1 Ocak 2009
2009
8.154
6.931
8.700
13.300
0,80
0
1 Temmuz 2009
1 Ocak 2010
2010
8.937
7.596
8.800
13.200
0,86
0
1 Temmuz 2010
1 Ocak 2011
2011
9.801
8.331
9.400
13.600
0,89
0
1 Temmuz 2011
1 Ocak 2012
2012
10.962
9.318
10.000
15.000
0,93
0
1 Temmuz 2012
1 Ocak 2013
2013
12.001
10.201
10.700
15.300
0,95
0
1 Temmuz 2013
1 Ocak 2014
2014
13.230
11.246
11.000
16.000
1,02
245,5
1 Temmuz 2014
1 Ocak 2015
2015
14.850
12.623
12.000
17.000
1,05
622,5
1 Temmuz 2015
1 Ocak 2016
2016
19.764
16.799
12.600
17.400
1,33
4.199
1 Ocak 2017
2017
21.330
18.131
13.000
17.000
1,64
5.131
Yukarıdaki tablodan görüleceği üzere asgari ücretin yüzde 20'lik gelir vergisi dilimine girme sorunu 2014 yılından bu yana ortaya çıkan bir sorundur. 2014-2015 yıllarında Aralık ayında yüzde 20'lik vergi dilimine girilmiş, nihayet 2016 yılındaki sıra dışı artış nedeniyle Ağustos değil Ekim ayında yüzde 20'lik vergi dilimine girmişti. Bu olumsuzluğa karşı Ekim ayında yapılan yasal düzenleme ile bekar asgari ücretlinin yüzde 20’lik dilime giren tutarı asgari geçim indirimine ilave edilerek çözülmüştü. Bu durumda çok çocuklu ve eşi çalışmayan işçilerin asgari geçim indirimi kayıp bekar işçi düzeyine kadar düşmüştü. Ekim-Aralık 2016 ayları arasında asgari ücretliden yüzde 20 gelir vergisi tahsil edilmesi böylece önlenmişti.
2017 yılında da aynı olumsuz durum fazlasıyla yeniden oluştu. Eğer gelir vergisi dilimlerinin yüzde 15’lik kısmı asgari ücretlinin yıllık gelir vergisi matrahı kadar belirlenmiş olsaydı böyle bir olumsuzluk doğmayacaktı. Şimdi 2016 yılındaki gibi bir pansuman tedbirle yüzde 20’lik dilime giren tutar asgari geçim indirimine yedirilmezse asgari ücretli, 2017’de daha fazla vergi ödeyecek. Kadı ki şu an böyle bir düzenleme bulunmuyor.
Engelli Vergi İndiriminde de Kayıp Olacak
Aynı mantık engelli vergi indirim hakkında da geçerli bulunuyor.
Engelliler engel oranlarına göre ücret veya aylıklarının belli bir bölümünü gelir vergisinden istisna tutabiliyorlar.
ENGELLİLİK İNDİRİMİ TUTARLARI
(Gelir Vergisi Kanunu 31. Madde)
2013
2014
2015
2016
2017
Artış Oranı (%)
İstisna Tutarı (TL)
Artış Oranı (%)
İstisna Tutarı (TL)
Artış Oranı (%)
İstisna Tutarı (TL)
Artış Oranı (%)
İstisna Tutarı (TL)
Artış Oranı (%)
İstisna Tutarı (TL)
I. Derece Engelliler Asgari % 80
3,9
800
0
800
10
880
2,27
900
0
900
II. Derece Engelliler Asgari % 60
5,26
400
0
400
10
440
4,55
460
2,17
470
III. Derece Engelliler Asgari % 40
5,56
190
0
190
5,26
200
5
210
0
210
Memur maaş artışlarının enflasyon oranlarına göre yapıldığı düşünülürse tablo engellinin vergi indirim hakkının da diğer çalışanlar gibi giderek daha fazla vergiye tabi olarak verimsizleştiğini net bir biçimde ortaya koyuyor. Zira engellinin gelir vergisinden muaf tutulacak kısmında artış ücret artışlarına göre kısıtlı tutuluyor.
Örneğin 2013 yılı Ocak katsayısının 0,073737 ve 2017 yılı katsayısının da (Eğer Aralık 2016 ayı enflasyonu yüzde 1,91'den yüksek çıkmazsa) 0,096056 olacağına göre enflasyona göre yüzde 30,27'lik bir aylık artışı meydana geldiği, buna karşın 2012 yılında 800 olan 1.derece engelli indirim tutarının da 2016 yılı başında olduğu gibi 900 TL'de kalacağına bakılırsa yüzde 12,50'lik yani yarıdan bile az artış meydana geldiği görülüyor.
Yine örneğin 2016 yılında asgari ücret artışı yüzde 7,92 iken ve toplumun büyük kısmınca bu artış tatminkâr bulunmazken 1. ve 3.derece engellinin vergiden muaf tutarlarında artış hiç yapılmazken 2.derece engellinin vergiden muaf tutarı yüzde 2.17 oranında artırılmış bulunuyor.
İşte bu rakamlar engelliler de dahil olarak çalışanın 2017 yılında biraz daha fazla oranda gelir vergisi ödemek durumunda kalacağını net bir biçimde gösteriyor.
Kaynak: http://www.alitezel.com/index.php?sid=yazi&id=8675
Adres: Alibeyli Mh. 501 Sk. Saçıkara Plaza No : 13 Kat : 2 Daire : 2 (Toprakkale Dolmuş Durağı Yanı) Merkez/OSMANİYE
Tel : 0328 814 85 09
Fax : 0328 814 85 09
Gsm: 0542 345 38 61
E-Posta: info@erdogansanal.com